«فاضلاب تصفیه شده» بهترین گزینه آبیاری فضای سبز شهری

فاضلاب تصفیه شده بهترین گزینه آبیاری فضای سبز شهری استعضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: در حوزه خدمات شهری آب‌بر از جمله فضای سبز بهترین گزینه این است که از فاضلاب تولیدی و تصفیه شده در همان شهر با رعایت ملاحظات بهداشتی برای آبیاری فضای سبز استفاده شود.
به گزارش «اقتصاد انرژی» هفته نخست تیرماه هم‌زمان با شروع فصل تابستان، هفته صرفه‌جویی در مصرف آب نام‌گذاری شده است و هدف از این نام‌گذاری افزایش آگاهی عمومی و ایجاد انگیزه و علاقه‌مندی برای مدیریت مصرف آب و اطلاع‌رسانی به مردم در رابطه با مشکلاتی است که در اثر مصرف بی‌رویه آب با آن دست به گریبان می‌شوند.

در رابطه با این موضوع مهدی اسماعیلی بیدهندی, عضو هیئت علمی دانشگاه تهران اظهار کرد: در ظاهرِ موضوع صرفه‌جویی آب به نظر می‌رسد که صرفه‌جویی آب برعهده مردم و جامعه است و مسئولین و حاکمیت نقشی در این قضیه ندارند اما این تصور کاملاً اشتباه است و دلیل این تصور غلط هم برون‌داد رسانه‌ای است که در موضوع صرفه‌جویی در مصرف آب مردم را مخاطب قرار داده است.

وی بیان کرد: موضوع آب مقوله‌ای ملی است و حکمرانی آن هم شامل مردم و هم دولت‌مردان و حاکمیتی است که بر آن جامعه حکمرانی می‌کند. بخش تأمین و توزیع آب بر عهده دولت است و مصرف را مردم در بخش خدمات, صنعت و کشاورزی انجام می‌دهند اما مجموعه‌های مصرف‌کننده دولتی نیز داریم که کارخانجات دولتی, ادارات, پتروشیمی‌ها و …, از جمله این مجموعه‌ها هستند که تحت مالکیت دولت فعالیت می‌کنند.

استاد دانشگاه تهران گام اول صرفه‌جویی آب را فرهنگ‌سازی عنوان کرد و گفت: زمانی که فرهنگ درستی در رابطه با ارزشمندی آب و مصرف صیانتی از آب در جامعه ایجاد شده باشد, کمک می‌شود تا افراد مختلفی که در جایگاه‌های گوناگون در کشور نقش‌آفرینی می‌کنند, در حد توان به صرفه‌جویی در مصرف آب اهتمام بورزند. بخشی از صرفه‌جویی به صرفه‌جویی در طراحی‌ها برمی‌گردد به این معنی که مهندسان طراح یک سازه یا محصول, طراحی را به شکلی انجام دهند که میزان آب مصرفی در طی فرایند ساخت و بهره‌برداری از آن مجموعه یا کالا به کمترین مقدار خود برسد.

اسماعیلی بیدهندی تصریح کرد: بخش دیگری از صرفه‌جویی مربوط به بهره‌برداران است که شامل صاحبان صنایع, کشاورزان و جامعه شهری و روستایی مصرف‌کننده آب است. نکته حائز اهمیت این است که با توجه به مصرف حدود 70 درصد آب در بخش کشاورزی، بیشترین میزان صرفه‌جویی باید در این حوزه باشد اما متأسفانه به دلیل نوع کشت و آبیاری که کشاورزان ما دارند و از سوی دیگر وابستگی این تغییر رویکرد به آموزش, فرهنگ‌سازی و نیز تأمین اعتبارات مالی، این بخش از صرفه‌جویی در مصرف آب دیرتر محقق خواهد شد.

وی توضیح داد: در حوزه کشاورزی صرفه‌جویی را باید در مقوله اصلاح الگوی کشت, الگوی آبیاری و ترغیب کشاورزان به کشت محصولات کم‌آب بر‌تر و با صرفه اقتصادی بالاتر دنبال کنیم. البته در این موضوع نباید افراط کرد چرا که اگر بخواهیم همه کشاورزان را به سمت کشت محصولات کم‌آب‌بر با ارزش اقتصادی بالاتر سوق دهیم, سبد محصولات کشاورزی ما در قبال محصولات ضروری که آب‌بری بالاتر و ارزش اقتصادی بعضاً کمتری دارند اما تأمین‌کننده امنیت غذایی جامعه هستند، دچار مشکل می‌شود و این مورد مردم را با چالش‌های اقتصادی رو‌به‌رو می‌کند. از این رو بهترین رویکرد آن است تا با توجه به آمایش سزمین این دست از محصولات را در مناطقی که منابع آبی بیشتری دارند کشت دهیم.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران با بیان اینکه در مصرف شهری به دلیل کنشگری مردم در رابطه با آب و این موضوع که مصرف آب برای ساکنین شهرها ثروت‌آفرین نیست بلکه هزینه بر خواهد بود, شهروندان راحت‌تر با موضوع صرفه‌جویی در مصرف آب همراه می‌شوند, گفت: از اقدامات کوچک و به ظاهر ساده ولی با تاثیر قابل توجه بر میزان مصرف آب که می‌توانیم برای صرفه‌جویی در مصرف آب انجام دهیم, این است که از روشن ماندن طولانی مدت کولرهای آبی جلوگیری کنیم چرا که فرایند کار این کولرها به نحوی است که منجر به تبخیر حجم قابل توجهی از آب می‌شود.

اسماعیلی بیدهندی افزود: نکته دیگری که به اصلاح مصرف آب در جوامع شهری کمک می‌کند, تجمیع ظروف و شست‌وشوی آن‌ها در یک مرحله است, البته این امر در خصوص البسه نیازمند شست‌وشو نیز صادق است؛ چرا که زمانی که ماشین لباس‌شویی و ظرف‌شویی با حداکثر ظرفیت خود کار کنند میزان آبی که مصرف می‌شود بسیار کمتر از حالتی است که این ماشین‌ها را تا نیمه پر کنیم و در چند نوبت اقدام به شست‌و‌شو کنیم.

وی اظهار کرد: معمولاً فرآیند نظافت آپارتمان‌ها و مجتمع‌های مسکونی این است که هر هفته و یا هر 2 هفته یک بار, ساختمان نظافت می‌شود و شست‌وشو پارکینگ‌ها, حیاط و فضای جلو ساختمان‌ها از جمله مواردی است که حجم زیادی از آب برای این امور مصرف می‌شود؛ این در حالی است که در فصل تابستان با توجه به کاهش منابع آب در دسترس، این موارد ضرورتی ندارد چرا که گرد و غبار و عبور خودروها و افراد، بلافاصله وضعیت منظر ظاهری این محیط‌ها را به حالت قبل باز می‌گرداند، لذا می‌توان از شست‌وشوی هفتگی پارکینگ و حیاط صرفه نظر کرد.

استاد دانشگاه تهران در رابطه با صرفه‌جویی در مصرف آب در حوزه صنعت توضیح داد: در حوزه صنعت نیز استفاده از منابع آب نامتعارف مانند فاضلاب‌های تصفیه شده و بازچرخانی آب باید مورد توجه صاحبان صنایع قرار گیرد. در حوزه خدمات شهری آب‌بر از جمله فضای سبز نیز بهترین گزینه این است که از فاضلاب بهداشتی تولیدی و تصفیه شده در همان شهر با رعایت ملاحظات بهداشتی برای آبیاری فضای سبز استفاده شود.