مطالعات آزمایشگاهی سنگ و سیال میدان گازی یلدا در دستور کار قرار گرفت

مدیر گروه پژوهش و فناوری‌های سنگ و سیال مخزن پژوهشگاه صنعت نفت از مطالعات آزمایشگاهی سنگ و سیال مخزن در میدان گازی یلدا خبر داد.

به گزارش اقتصاد انرژی به نقل از پژوهشگاه صنعت نفت، حسام بختیاری با اشاره به اینکه میدان گازی یلدا در ۳۰ کیلومتری شرق میدان پارس جنوبی قرار دارد، گفت: اکتشاف و توصیف لایه‌های نفتی مخازن گازی کنگان و دالان یکی از اهداف اجرای عملیات حفاری چاه اکتشافی در این میدان است.

وی تصریح کرد: شرکت نفت و گاز پارس به‌عنوان توسعه‌دهنده میدان یلدا و کارفرمای پروژه در طول عملیات حفاری، نمونه‌برداری سیال از پنج لایه تولیدی را در دستور کار قرار داد که تنها در دو لایه منجر به نمونه‌های معتبر شد. نمونه‌گیری به دو روش سرچاهی و ته‌چاهی انجام شد که به‌دلیل ماهیت سیال‌های تولیدی، نمونه‌های ته‌چاهی برای آنالیز سیال نفتی و نمونه سرچاهی برای آنالیز مخزن گازی در نظر گرفته شد.

مدیر گروه پژوهش و فناوری‌های سنگ و سیال مخزن پژوهشگاه صنعت نفت با اشاره به اهداف این نمونه‌برداری‌ها گفت: نمونه‌های سنگ و سیال اخذشده از این میدان با هدف مطالعات آزمایشگاهی زمین‌شناسی، ژئومکانیک و آنالیز سنگ و سیال مخزن به پژوهشگاه واگذار شد. در بخش مطالعات آزمایشگاهی سیال مخزن، تعیین خواص فیزیکی سیال مخزن، فشار شبنم، فشار حباب همراه با بررسی تغییرات حجم نسبت به فشار در دمای مخزن ارزیابی شدند، همچنین نسبت گاز به نفت تولیدی، ویسکوزیته و دانسیته سیال مخزن و سیال تولیدی تحت دما و فشار از دیگر موارد مورد اندازه‌گیری بود.

بختیاری با بیان اینکه به‌منظور بررسی عوامل ساختاری و رسوب‌شناسی مؤثر بر کیفیت مخزنی فرآیندهای متعددی در دستور کار قرار گرفت، تصریح کرد: شناسایی زون‌های دارای پتانسیل مخزنی و سرانجام کاهش ریسک اکتشاف و حفاریهای آتی در این میدان، مطالعات زمین‌شناسی مخزن، چینه‌نگاری سکانسی، فسیل‌شناسی و بررسی شکستگی‌ها، تعیین زون‌های مخزنی و دسته‌بندی انواع سنگ مخزن از مهم‌ترین اقدام‌هایی است که در راستای مطالعه میدان گازی یلدا در برنامه‌های پژوهشگاه صنعت نفت قرار گرفته است.

وی اندازه‌گیری پارامترهای ژئومکانیکی در شرایط دما و فشار محیط و مخزن را از اهداف تکمیل بانک جامع اطلاعاتی ژئومکانیک و الگوسازی میدان تنش (Mechanical Earth Model) برشمرد و افزود: پس از بررسی لاگ‌های پتروفیزیکی و شناسایی واحدهای ژئومکانیکی نمونه‌های پلاگ منتخب از مغزه با استفاده از نتایج آنالیز تصاویر سی‌تی‌اسکن، غربالگری شد و آزمایش‌های مکانیک سنگ شامل اندازه‌گیری سرعت امواج صوتی در شرایط محیط و مخزن، آزمایش‌های مقاومت کششی و فشاری تک‌محوره و سه‌محوره در شرایط محیط و در شرایط مخزن، آزمایش شکست هیدرولیکی، ضریب بایوت و چقرمگی روی نمونه‌ها انجام گرفت، همچنین با استفاده از داده‌های آزمایش چکش اشمیت که روی توالی مغزه انجام گرفت، مقدار تطابق بین داده‌های آزمایشگاه (مقاومت تراکمی و کششی) با داده‌های حاصل از نمودارهای پتروفیزیکی بررسی شد.

مدیر گروه پژوهش و فناوری‌های سنگ و سیال مخزن پژوهشگاه صنعت نفت به اقدام‌های دیگری که از سوی محققان پژوهشگاه صنعت نفت در زمینه مطالعات میدان یلدا صورت گرفته است، اشاره کرد و گفت: در بخش آنالیز مغزه، پس از انجام تطابق عمق با استفاده از لاگ‌های گامای طبیعی چاه و مغزه، اندازه‌گیری خواص پتروفیزیکی سنگ مخزن با هدف شناسایی واحدهای جریان هیدرولیکی انجام و بر اساس آن، نمونه‌های منتخب برای آزمایش‌های ویژه مغزه تعیین شد که پس از غربالگری بر اساس نتایج آنالیز سی‌تی‌اسکن، مطالعات توزیع اندازه حفرات فضای متخلخل و تراوایی مطلق صورت گرفت.

بختیاری به تازه‌ترین فعالیت‌هایی که در میدان یلدا از سوی پژوهشگاه در حال انجام است اشاره و اظهار کرد: هم‌اکنون مطالعات آزمایشگاهی تراوایی نسبی به روش پایا با استفاده از اشعه ایکس، همچنین مطالعات فشار موئینگی در دو سیستم نفت – آب و گاز – نفت در دست انجام است.